Audyt to proces, w którym specjaliści sprawdzają, czy dana organizacja działa zgodnie z normami i wymaganiami. W przypadku sektora publicznego w Polsce istnieją dwa rodzaje audytów — audyt Systemu Zarządzania Jakością (SZJ) oraz audyt Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ). W tym artykule sprawdzimy, jakie są różnice między tymi audytami oraz przedstawimy kilka informacji na ich temat.
Czym jest audyt SZJ?
Audyt Systemu Zarządzania Jakością, to proces oceny i weryfikacji systemu zarządzania jakością w przedsiębiorstwach i organizacjach. Celem audytu jest przeprowadzenie niezależnej i obiektywnej analizy, czy system zarządzania jakością jest zgodny z normami i standardami międzynarodowymi, takimi jak np. norma ISO 9001:2015.
W trakcie audytu specjaliści analizują dokumentację dotyczącą systemu, przeprowadzają wywiady z pracownikami oraz dokonują obserwacji w miejscu pracy. Na podstawie zebranych informacji, audytorzy oceniają skuteczność i zgodność systemu zarządzania jakością oraz formułują rekomendacje dotyczące jego udoskonalenia.
Kiedy się go przeprowadza?
Audyt SZJ przeprowadza się zwykle regularnie w zależności od wymogów norm związanych z zarządzaniem jakością. Częstotliwość audytów wewnętrznych (przeprowadzanych przez przedsiębiorstwo) oraz zewnętrznych (przeprowadzanych przez niezależnych audytorów) zależy od wielu czynników, takich jak wielkość organizacji, ryzyko związane z procesami biznesowymi, wymagania klientów i branżowe przepisy.
W większości przypadków audyt wewnętrzny SZJ powinien być przeprowadzony co najmniej raz w roku, natomiast audyt zewnętrzny SZJ powinien być przeprowadzany co najmniej raz na trzy lata. Ostateczna decyzja o częstotliwości przeprowadzania audytów SZJ powinna być podejmowana przez organizację na podstawie analizy ryzyka i potrzeb biznesowych.
Czym jest audyt SZŚ?
Z kolei audyt Systemu Zarządzania Środowiskowego to proces oceny i weryfikacji działań podejmowanych przez organizacje w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) oraz ochrony środowiska. Audyt ten ma na celu identyfikację ryzyka, które może wpłynąć negatywnie na zdrowie pracowników, środowisko i wizerunek firmy, a także ocenę skuteczności działań podejmowanych przez organizację w celu minimalizacji owego ryzyka.
W przypadku audytu SZŚ oceniane są między innymi: dokumentacja związana z BHP i OŚ, stan obiektów i urządzeń, procedury, szkolenia pracowników oraz procesy zarządzania ryzykiem i wypadkami.
Wyniki audytu SZŚ pozwalają organizacjom na zidentyfikowanie obszarów wymagających poprawy i opracowanie planów działań naprawczych, które pozwolą poprawę jakości pracy i bezpieczeństwa środowiska.
Kiedy się go przeprowadza?
Audyt SZŚ podobnie jak audyt SZJ, powinien on być przeprowadzany regularnie. W tym wypadku jednak częstotliwość przeprowadzania audytu zależy od czynników, takich jak wielkość i złożoność organizacji, branża, w której działa, wymagania prawne i normatywne oraz polityka i cele organizacji.
W odniesieniu do nich audyt SZŚ może być przeprowadzany co rok, co dwa lata lub nawet rzadziej. Jednakże ważne jest, aby regularnie przeglądać i oceniać efektywność systemu zarządzania środowiskowego w celu zapewnienia, że organizacja spełnia wymagania prawne i normatywne oraz działa zgodnie ze swoją polityką i celami związanymi ze środowiskiem.
Jakie są różnice między tymi audytami?
Warto zaznaczyć, że audyty Systemu Zarządzania Jakością oraz audyty Systemu Zarządzania Środowiskowego są dwoma odrębnymi procesami audytowania, które choć mają na celu ocenę wydajności organizacji to jednak na zupełnie innych zasadach. Dlatego w ramach podsumowania wymieniamy najważniejsze różnice między audytami SZJ a SZŚ:
- Cele audytu: Głównym celem audytu SZJ jest ocena, czy organizacja działa zgodnie z wymaganiami normy ISO 9001 (zna przepisy, przeprowadza szkolenia ISO 9001:2015 itp.) i czy jej system zarządzania jakością działa skutecznie. Natomiast celem audytu SZŚ jest ocena, czy organizacja działa zgodnie z wymaganiami normy ISO 14001 (również czy zna jej przepisy i czy przeprowadza szkolenia ISO 14001:2015) oraz czy jej system zarządzania środowiskowego jest skuteczny.
- Obszary audytu: Audyt SZJ skupia się na procesach i procedurach związanych z produkcją, dystrybucją i obsługą produktów lub usług, a także na wymaganiach klientów i ich satysfakcji. Z kolei audyt SZŚ skupia się na ocenie działań organizacji w zakresie ochrony środowiska, w tym na monitorowaniu emisji gazów cieplarnianych, zarządzaniu odpadami oraz efektywności zużycia energii i surowców.
- Korzyści: Audyt SZJ ma na celu poprawę jakości produktów lub usług oraz zwiększenie satysfakcji klientów. Audyt SZŚ ma na celu zmniejszenie wpływu działalności organizacji na środowisko oraz zwiększenie zrównoważonego rozwoju.
- Skutki nieskutecznego zarządzania: Nieskuteczne zarządzanie jakością może prowadzić do niezadowolenia klientów i utraty reputacji organizacji. Nieskuteczne zarządzanie środowiskowe prowadzi z kolei do zanieczyszczenia środowiska oraz wielu szkód dla zdrowia ludzkiego i konsekwencji prawnych.
Podsumowując, audyt SZJ i SZŚ są dwoma odrębnymi procesami, które skupiają się na ocenie wydajności organizacji w różnych obszarach, z różnymi celami i wymaganiami normatywnymi.
Reply